استراتژی‌هایی برای افزایش میزان ریدینگ و بهبود درک مطلب

از چه نکات و تکنیک‌هایی برای خواندن متون انگلیسی استفاده کنیم؟ در این مطلب شما را با برترین تکنیک‌های بهبود درک مطلب آشنا می‌کنیم.

تکنیک‌های ریدینگ و بهبود درک مطلب

متد SQ3R یکی از کاربردی‌ترین تکنیک‌های ریدینگ است که در درس خواندن و ریدینگ زبان انگلیسی به شما کمک می‌کند. مراحل آن بدین شکل است:

• مرحله اول: ارزیابی (Survey)

به‌صورت مختصر کتاب یا مطلب را بررسی کنید و عناوین موضوعی یا غیر موضوعی و جملاتش را بخوانید. همچنین خلاصه‌هایی که در پایان هر فصل یا در انتهای کتاب نوشته‌شده را مطالعه کنید. سعی کنید تا مقصود نویسنده از نوشته را پیش‌بینی کنید. سپس این موارد را روی یک کاغذ یا دفترچه یادداشت نمایید و در آخر، یک نگاه اجمالی به آن بی اندازید تا ایده اصلی محتوا را متوجه شوید.

• مرحله دوم: پرسش (Questions)

حال عناوین هر پاراگراف را به شکل سؤال بنویسید (مثلاً عنوان Basic Concepts of Readings را به سؤال What are the Basic Concepts of Readings تبدیل کنید) و آن‌ها را یادداشت نمایید.

• مرحله سوم: خواندن (Read)

در این مرحله مطلب را با دقت هر چه تمام‌تر مطالعه کنید و به هر سؤالی که می‌رسید پاسخ دهید. جواب این پرسش‌ها را از زبان خودتان، زیر هر پرسش یادداشت کنید.

• مرحله چهارم: بازخوانی (Recall)

بی‌معطلی، پس‌ازاینکه ریدینگ به اتمام رسید، بدون اینکه به کتاب یا دفترچه خود نگاهی بی اندازید، در ذهنتان تمام نکات مهم مطلب را به‌صورت تصویری تجسم کنید یا از زبان خود آن‌ها را بازگو نمایید.

* بیشتر از آنکه روی ریدینگ وقت بگذارید، روی قسمت بازخوانی تکنیک‌های ریدینگ متمرکز شوید.

• مرحله پنجم: مرور (Review)

در این بخش به سؤالات، پاسخ‌هایتان به آن‌ها، دفترچه یادداشت و کتاب نگاه کنید و ببینید چطور از پس بازخوانی برآمده‌اید. درنهایت این روند را با یک تصویر ذهنی از کلیت ریدینگ به اتمام برسانید.

مراحلی که باید طی مرور اجمالی محتوا انجام دهید تا به ایده اصلی آن برسید

• عناوین را با دقت بخوانید تا سرنخ‌هایی از خط داستانی ریدینگ به دست آورید. ببینید این عناوین انتخابی راجع به چه چیزهایی هستند. به‌جای اینکه به کلمات اخطاری چون pros، cons یا versus توجه کنید، به دنبال کلمات کلیدی چون causes، results، effects و امثال آن‌ها بگردید. هدف از نویسنده برای بیان کلمات اخطاری نشان دادن دو طرز فکر مشابه یا متضاد است.
• روی عناوین یا هر راهنمای دیگری که شما را به هدف اصلی داستان می‌رساند، متمرکز شوید. این موارد طرح داستانی موجود در ذهن نویسنده و مقصود وی را برایتان روشن می‌سازد. البته این احتمال وجود دارد که طی تجارب خود، به‌جای تمرکز روی مواردی که اساسی‌ترین هدف داستان را معین می‌کند، به عناوین پررنگ و چشمگیر توجه کنید. ولی در نظر داشته باشید که تکنیک‌های ریدینگ که در این مطلب فراهم شده، مطالعه ریدینگ را برایتان از همیشه ساده‌تر می‌سازد.

میزان مطالعه خود را تغییر دهید

در این بخش چند روش به شما پیشنهاد می‌گردد تا به انتخاب خود مقدار ریدینگی که باید بخوانید را متناسب با هر مطلب انتخاب نمایید.

درصورتی‌که در ریدینگ خود مواردی که در ادامه عنوان‌شده را پیدا کردید، سرعت خواندن خود را کاهش دهید:

1. اگر یک واژه ناآشنا در متن موجود بود اما امکان فهم معنی آن از جملات وجود نداشت. در این شرایط تلاش کنید تا معنی آن را از کاربرد آن در جمله حدس بزنید، متوقف نشوید و به خواندن ادامه دهید. در پایان می‌توانید به آن واژه برگردید.
2. اگر طول جملات یا پاراگراف‌ها در متن زیاد بود یا جملات به یکدیگر مرتبط نبودند. در این موقعیت، سرعت مطالعه خود را کم کنید تا با کنار هم قرار دادن مواردی که متوجه شدید، ایده اصلی مطلب را متوجه شوید.
3. اگر ایده‌های متن ناآشنا یا انتزاعی بودند؛ به دنبال مثال‌های عنوان‌شده باشید. این مثال‌ها در بهبود درک مطلب بسیار کمک‌کننده هستند. به کار خود ادامه دهید و هرگز تسلیم نشوید. اگر هم به کمک نیاز داشتید، حتماً از فردی که دانش زبان بالاتری نسبت به شما دارد، کمک بگیرید. بهره‌گیری از کمک دیگران، یکی از اساسی‌ترین تکنیک‌های ریدینگ است.
4. اگر محتوا بسیار جزئی و تخصصی بود؛ به‌عبارت‌دیگر، درصورتی‌که جملات و مطالب بسیار پیچیده یا انتزاعی‌ بودند و شما اطلاعات کمی در رابطه با آن‌ها دارید، سرعت ریدینگ خود را کاهش دهید.
5. اگر شما تمایل به درک دقیق هر قسمت از مطلب را داشتید. تنها راه ممکن برای این کار، سازمان‌دهی اطلاعات و مرور آن‌ها است. به همین علت، هر چه سرعت کمتر باشد، درک مطلب نیز به همان اندازه افزایش پیدا خواهد کرد.

درصورتی‌که در ریدینگ خود به موارد زیر برخوردید، سرعت مطالعه خود را افزایش دهید:

1. اگر محتوا ساده بود و مطلب جدیدی برای شما نداشت. در این صورت می‌توانید به‌سرعت از روی مطالب تکراری یا آشنا گذر کنید.
2. مثال‌ها یا تصاویر غیرضروری نیز در این دسته قرار می‌گیرند. این موارد برای واضح‌تر بیان کردن ایده اصلی مطلب عنوان می‌شوند. درصورتی‌که خلاف این قانون بود، به‌سرعت از آن‌ها بگذرید.
3. توضیحاتی که برای شما واضح و مبرهن‌اند و درواقع، نیازی به آن‌ها ندارید.
4. اگر به ایده‌های کلی یا مبسوط رسیدید، می‌توانید به‌سرعت آن‌ها را مطالعه کنید و رد شوید. حتی اگر دقت زیادی نیز به هنگام خواندن آن‌ها به خرج دهید، بازهم مطالعه‌شان به‌سرعت به پایان خواهد رسید. با استفاده از تکنیک‌های ریدینگ عنوان‌شده، سرعت مطالعه در دست خودتان خواهد بود.

اگر مطلبی با هدف شما از مطالعه همسو نبود، از آن گذر کنید. قطعاً نویسنده به هنگام نوشتن آن‌ها به این فکر کرده که این موارد برای درک بهتر و رساندن هدف داستان مفید هستند، اما ممکن است برای شما هیچ سودی نداشته باشند. ازاین‌رو، در خواندن انعطاف به خرج دهید. با این کار، طی مطالعه نیز خسته نخواهید شد.

در زمان خواندن ریدینگ هوشیار باشید؛ یعنی درجایی که محتوا سخت بود، سرعت را کم کنید و اگر تمام شرایط با سطح دانش شما همسو بود، با سرعت از آن قسمت رد شوید. هدف از این مطلب، کمک به تعیین میزان ریدینگ و مطالعه شما و در نهایت بهبود درک مطلب خواهد بود؛ بنابراین با استفاده از تکنیک‌های ریدینگ عنوان‌شده، تنظیم مقدار مطالعه در دست شما است. با توجه به اهداف خود آن را سازمان‌دهی کنید. البته همواره توجه داشته باشید که این نکات و تکنیک‌ها را تا جایی ادامه دهید که در ذهن شما ماندگار شوند.

کلمات کلیدی

در متن هیچ واژه‌ای به‌اندازه حروف اضافه و کلمات ربط دهنده‌ای که ذهنتان را در مسیر بهبود درک مطلب و مقصود نویسنده هدایت می‌کنند، مفید نیست. آن‌ها را فراگرفته و روی آن‌ها مسلط شوید. در ادامه با ماهیت این دسته از واژه‌ها، کاربردشان و دیگر تکنیک‌های ریدینگ آشنا خواهیم شد:

• Additive Words: برای آن به کار می‌روند تا نشان دهند در این بخش موارد بیشتری ازآنچه عنوان‌شده وجود دارد که به همان اندازه مهم‌اند؛ مانند: Also، Furthermore، Moreover، Too، Besides و In Addition.
• Equivalent Words: به این دلیل به کار می‌رود تا نشان دهد که این مسئله‌ای که الآن عنوان شد، به‌اندازه مواردی که قبلاً بیان‌شده مهم‌ است؛ مانند: as well as، at the same time، similarly، equally، important و Likewise
• Amplification Words: علت استفاده از آن‌ها این است تا مطمئن شوند خواننده مقصود نویسنده را به‌صورت کامل متوجه شده است؛ مثلاً: for example (e.g.)، Specifically، as، for instance و such as.
• Alternative Words: برای این استفاده می‌شوند تا نشان دهند بعضاً انتخاب یا گزینه دیگری نیز وجود دارند؛ مانند: either/or، other than، neither/nor و otherwise.
• Repetitive Words: ممکن است مسئله‌ای عنوان‌شده باشد اما برای بار اول چندان توجه مخاطب را به خود جلب نکرده باشد. از این کلمات استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند این نکته توسط خواننده دیده ‌شده باشد. مثل: again، in other words، to repeat و that is (i.e.).
• Contrast and Change Words: تا جایی از مطلب یک بخش از داستان عنوان‌شده است. برای بیان بخش مقابل این مطلب از این دسته از کلمات استفاده می‌کنند: But، on the contrary، still conversely، on the other hand، though، despite،instead of، yet، however، rather than، regardless، nevertheless، even though، whereas، in spite of و notwithstanding
• Cause and Effect Words: به کار می‌روند تا علت یک رخداد یا مسئله را بیان کنند. مثل: Accordingly، since، then، because، so، thus، consequently، hence، therefore و for this reason
• Qualifying Words: استفاده می‌شوند تا نشان دهند شرایط متفاوتی وجود دارند تا روی آن‌ها بررسی صورت بگیرد؛ مانند: If، although، unless، providing و whenever
• Concession Words: برای بیان موافقت با یک ایده نوشته می‌شوند. مثال: accepting the data، granted that و of course
• Emphasizing Words: به‌منظور هوشیار کردن خواننده و جلب‌توجه وی از آن‌ها استفاده می‌کنند؛ مانند: above all، more important و indeed
• Order Words: به‌منظور حفظ تمرکز شما روی ریدینگ از آن‌ها استفاده می‌شود. مثل: Finally، second، then، first، next، last
• Time Words: از آن‌ها استفاده می‌شود تا اولویت‌بندی در طرح داستان به‌درستی پیش برود. اینکه چه کسی و در چه زمانی مسئله را عنوان کرد؛ مثلاً: Afterwards، meanwhile، now، before، subsequently، presently، formerly، ultimately، previously، later
• Summarizing Words: به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات عنوان‌شده در انتهای یک مطلب، از این دسته از کلمات استفاده می‌شود: for these reasons، in brief، in conclusion، to sum up

جدول نکات بهبود درک مطلب